Page 99 - saranuklom2 e-book
P. 99
สารานุกรมโคราชศึกษา ๒
Encyclopedia of Korat Study 2
มวยโคร�ช : ศิลปะก�รต่อสู้ที่ศัตรูครั่นคร้�ม
อ�จ�รย์ ดร.ชูเกียรติ วิเศษเสน�
คณะศึกษ�ศ�สตร์ มห�วิทย�ลัยวงษ์ชวลิตกุล
E-mail : Kiatwiset@gmail.com
บทนำ�
คำ�ขวัญว่� “นกเข�ค�รม อ้อยคันร่ม ส้มขี้ม้� ผ้�ห�งกระรอก แมวสีสว�ด มวย
โคร�ช ปร�ส�ทหินพิม�ย” เป็นคำ�ขวัญเดิมของเมืองโคร�ชที่ผู้คนได้กล่�วข�นกันม�เมื่อครั้งอดีต
สะท้อนให้เห็นถึงเอกลักษณ์สำ�คัญประก�รหนึ่งของเมืองโคร�ชหรือจังหวัดนครร�ชสีม�
เมืองแห่งนักมวยที่เก่งกล้�ม�กม�ย สร้�งชื่อเสียงจนเลื่องระบือลือไกลไปทั่วทิศ เป็นที่ยอมรับ
โดยทั่วไปในวงกว้�ง หรือดังสำ�นวนโบร�ณที่ว่� “นักมวยโคร�ช นักปร�ชญ์อุบล” ก็เป็นคำ�ที่
ติดป�กทุกคนตลอดเวล� โคร�ชจึงเป็นเมืองแห่งนักมวยฝีมือดีและมีชื่อเสียงต่อเนื่องกันม�
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน
มวยโคร�ชคือมวยไทยโบร�ณส�ยหนึ่งในบรรด�มวยไทยโบร�ณ ๔ ส�ย จ�ก ๔ ภูมิภ�ค
ได้แก่ มวยโคร�ชจ�กภ�คอีส�น มวยลพบุรีจ�กภ�คกล�ง มวยไชย� (สุร�ษฎร์ธ�นี) จ�กภ�ค
ใต้ และมวยท่�เส� (อุตรดิตถ์) จ�กภ�คเหนือ มวยไทยโบร�ณแต่ละส�ยล้วนมีลักษณะเฉพ�ะ
ตัวที่แตกต่�งกันไป จนกล�ยเป็นเอกลักษณ์แห่งพื้นถิ่นและเป็นตำ�น�นเล่�ข�นจ�กรุ่นอดีตสู่
รุ่นปัจจุบันให้อนุชนรุ่นหลังได้ภ�คภูมิใจในบรรพบุรุษของตน เอกลักษณ์ของมวยไทยโบร�ณ
แต่ละส�ยที่รู้จักกันดีก็คือ “หมัดหนักโคร�ช ฉล�ดลพบุรี ท่�ดีไชย� ไวกว่�ท่�เส�” เอกลักษณ์
ดังกล่�วเป็นเพียงคำ�บอกเล่�หรือม�จ�กเค้�มูลจริง ซึ่งขอนำ�เสนอร�ยละเอียดต่อไป
๑. ประวัติของมวยโคร�ช
มวยโคร�ช มีประวัติคว�มเป็นม�ย�วน�นคู่กับเมืองโคร�ชตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธย�
จนถึงสมัยปัจจุบัน เพร�ะในสมัยโบร�ณเมืองโคร�ชเป็นเมืองหน้�ด่�นชั้นเอกที่ต้องทำ�ก�รรบ
เพื่อป้องกันบ้�นเมืองจ�กก�รรุกร�นของศัตรูอยู่เสมอ ๆ ประช�ชนพลเมืองต้องฝึกศิลปะก�ร
ต่อสู้ป้องกันตัวควบคู่กันไปหล�ย ๆ ชนิด เช่น ด�บ ดั้ง โล่ เขน กระบี่ กระบอง พลอง ง้�ว
และมวยไทย แต่มวยไทยส�ยโคร�ชที่มีแบบแผน มีชื่อเสียง และมีก�รบันทึกไว้เป็นหลักฐ�นที่
ชัดเจนคือในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ โดยอ�จแบ่งได้เป็น ๔ ยุค ดังนี้
82
