Page 65 - saranuklom2 e-book
P. 65
สารานุกรมโคราชศึกษา ๒
Encyclopedia of Korat Study 2
เกินกว่�สิบพยัญชนะ เว้นแต่กรณีใช้ร�ชทินน�มเป็นชื่อสกุล จ�กลักษณะข้อบังคับนี้จะเห็น
ได้ว่�ไม่กำ�หนดก�รใช้ภ�ษ�บ�ลีและภ�ษ�สันสกฤต หรือมีเกณฑ์ใด ๆ บังคับ เช่น ในพระ
ร�ชบัญญัติขน�นน�มสกุล พุทธศักร�ช ๒๔๕๖ ทำ�ให้ชื่อสกุลคนไทยส�ม�รถใช้ภ�ษ�บ�ลี
และภ�ษ�สันสกฤตได้ อีกทั้งนโยบ�ยของรัฐบ�ลในสมัยนั้น ทำ�ให้มีก�รเปลี่ยนชื่อสกุลกัน
อย่�งแพร่หล�ย จึงทำ�ให้ชื่อสกุลที่ประก�ศห้�มใช้ชื่อเมืองเป็นชื่อสกุล พุทธศักร�ช ๒๔๕๘
ส�ม�รถใช้ได้ จึงกล่�วได้ว่�ชื่อสกุลที่เป็นชื่อสกุลดั้งเดิมที่เป็นเกณฑ์ภูมิลำ�เน�มีคว�มสัมพันธ์
ท�งด้�นประวัติท�งก�รเมืองก�รปกครองอย่�งมีนัยสำ�คัญ ตลอดจนส�ม�รถบอกคว�มเป็น
ม�ของท้องถิ่นได้
ก�รตั้งน�มสกุลของคนโคร�ช
จ�กแนวคิดพระร�ชบัญญัติขน�นน�มสกุลหรือพระร�ชบัญญัติชื่อบุคคล ก่อให้
เกิดก�รตั้งชื่อสกุลหรือน�มสกุลกันโดยทั่วไป แม้แต่ประช�ชนของจังหวัดนครร�ชสีม�หรือ
โคร�ช เป็นจังหวัดใหญ่ มีพื้นที่กว้�งม�กที่สุด มีประช�กรม�กที่สุดเป็นลำ�ดับสองรองจ�ก
กรุงเทพมห�นคร มีก�รแบ่งเขตก�รปกครองออกเป็น ๓๒ อำ�เภอ ซึ่งม�กที่สุด มีประช�กรสอง
ล้�นกว่�คน จึงมีก�รตั้งชื่อสกุลหรือน�มสกุลแตกต่�งกันออกไป ซึ่งมีลักษณะเด่นไม่เหมือนที่
ใด ในก�รตั้งชื่อสกุลของคนโคร�ชจะเห็นได้อย่�งชัดเจนว่�ก�รตั้งชื่อสกุลเป็นไปต�มพระร�ช
บัญญัติก�รขน�นน�มสกุล พุทธศักร�ช ๒๔๕๖ ที่เป็นม�ในอดีต ช�วโคร�ชจะมีชื่อสกุลหรือ
น�มสกุลที่ตั้งขึ้นต�มสถ�นที่ที่เป็นหมู่บ้�น ต�มชื่อตำ�บลหรือต�มชื่ออำ�เภอที่อยู่อ�ศัย (มงคล
แก้วพวงง�ม, ๒๕๒๕) ซึ่งมีลักษณะเด่นดังนี้
๑. ก�รนำ�ชื่อปู่ย่�หรือพ่อแม่ของตนม�ตั้งเป็นส่วนต้น แล้วต่อด้วยชื่อหมู่บ้�น หรือ
ตำ�บล อำ�เภอ เช่น ปู่ชื่อพรหม บ้�นพะเน�ว์ จะได้น�มสกุลว่� พรมพะเน�ว์
๒. ตั้งจ�กกิริย�ของบุคคลผู้ขอน�มสกุล เช่น เดินก�งร่มไปห�เจ้�หน้�ที่
เจ้�หน้�ที่ออกใบสำ�คัญตั้งน�มสกุลให้ ภูมิลำ�เน�อยู่บ้�นสูงเนิน เจ้�หน้�ที่ตั้ง ร่มสูงเนิน
๓. ตั้งต�มลักษณะเฉพ�ะหรือเอกลักษณ์ประจำ�ตัวของผู้ที่ขอน�มสกุล เช่น น�ย
จันทร์ ไปไหนชองถือจอบ จนช�วบ้�นเรียกทั้งตัวและลักษณะประจำ�ตัวว่� จันทร์จอบ เมื่อไป
ขอน�มสกุล เจ้�หน้�ที่ทร�บว่�ม�จ�ก อยู่ตำ�บลโพธิ์กล�ง จะได้น�มสกุล จอบโพธิ์กล�ง
๔. ตั้งต�มใจเจ้�หน�ที่ เช่น เจ้�หน้�ที่นึกถึงต้นไม้ เจ้�หน้�ที่จะนำ�ส่วนต่�ง ๆ ของ
ต้นไม้ม�ตั้งเป็นส่วนต้นของน�มสกุล เช่น กิ่งกระโทก ใบกล�ง ดอกจันทึก ผลสันเทียะ ร�กพุดซ�
น�มสกุลของคนโคร�ช นอกจ�กนั้นยังมีผู้ที่ให้คว�มสนใจในคว�มเป็นโคร�ชที่เด่นโดย
48
