Page 123 - saranuklom2 e-book
P. 123
สารานุกรมโคราชศึกษา ๒
Encyclopedia of Korat Study 2
บรรทุกลูกกระสุนปืนและดินปืนและเกิดระเบิดขึ้นเสียงดังสนั่นหวั่นไหว ทำ�ให้ทห�รล�ว
ล้มต�ย เกิดคว�มพ่�ยแพ้อย่�งยับเยิน จึงสิ้นสุดอวส�นเหตุก�รณ์วีรกรรมทุ่งสัมฤทธิ์ในครั้งนี้
หลังเหตุก�รณ์วีรกรรม
หลังเหตุก�รณ์วีรกรรม ณ ทุ่งสัมฤทธิ์ เจ้�อนุวงศ์เห็นว่�สู้รบไม่ไหวจึงยกทัพกลับ
ไปยังร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์ เมื่อวันที่ ๒๓ มีน�คม พุทธศักร�ช ๒๓๖๙ และท�งร�ชก�ร
ไทยจึงถือเอ�วันดังกล่�วประก�ศเป็นวันฉลองวันแห่งชัยชนะของท้�วสุรน�รี และจัดง�นนี้
เฉลิมฉลองเป็นประจำ�ทุกปี พล�ดิศัย สิทธิธัญกิจ (๒๕๔๔ : ๑๔๔) ได้บรรย�ยเหตุก�รณ์
ต่อไปว่�คุณหญิงโมหรือท้�วสุรน�รี ได้รับก�รสถ�ปน�เป็นท้�วสุรน�รี เมื่อวันที่ ๓๐ ตุล�คม
พุทธศักร�ช ๒๓๗๐ และได้เดินท�งไปรับพระร�ชท�นตำ�แหน่งจริงพร้อมเครื่องประกอบ
ตำ�แหน่ง เมื่อวันที่ ๓๐ พฤศจิก�ยน พุทธศักร�ช ๒๓๗๐ ส่วนน�งส�วบุญเหลือ แม้ว่�จะไม่
ได้รับพระร�ชท�นคว�มดีคว�มชอบใด ๆ แต่ก็เป็นบุคคลที่อยู่ในคว�มทรงจำ�ของช�วจังหวัด
นครร�ชสีม� เพร�ะเป็นบุคคลที่คอยให้คว�มช่วยเหลือท้�วสุรน�รีอย่�งใกล้ชิด คุณหญิงโม
ได้รับตำ�แหน่งเป็นท้�วสุรน�รีนำ�ชื่อเสียงม�สู่ช�วนครร�ชสีม�ในฐ�นะวีรสตรีฉันใด น�งส�ว
บุญเหลือที่มีส่วนในก�รกู้ช�ติ มีส่วนสนับสนุนส่งเสริมท้�วสุรน�รี น�งส�วบุญเหลือเองก็ย่อม
จะได้รับก�รยกย่องเป็นวีรสตรีที่ช่วยกอบกู้เอกร�ชที่สำ�คัญคนหนึ่งในประวัติศ�สตร์ช�ติไทย
เช่นกันฉันนั้น
ส่วนเจ้�อนุวงศ์ ภ�ยหลังสิ้นสุดสถ�นก�รณ์ที่เป็นวีรกรรมแล้วก็ยกทัพเดินท�งกลับ
ไปยังร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์ ต่อม�ในปีพุทธศักร�ช ๒๓๗๐ พระบ�ทสมเด็จพระนั่งเกล้�
เจ้�อยู่หัว ไม่มีพระร�ชประสงค์ที่จะให้มีร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์อีกต่อไป และเมื่อทรง
ทร�บว่�เวียดน�มหรือญวนที่ให้คว�มช่วยเหลือสนับสนุนเจ้�อนุวงศ์อยู่เบื้องหลัง ก็ไม่ทรง
พอพระทัยยิ่งนัก จึงโปรดเกล้�ฯให้พระย�ร�ชสุภ�วดียกทัพไปกำ�จัดพวกญวนด้วยในคร�ว
เดียวกัน ขณะที่เจ้�น้อยเมืองพวนหรือเมืองพวนเชียงขว�ง (ปัจจุบันอยู่ท�งตอนเหนือของกรุง
เวียงจันทน์) ได้ทร�บข่�วก�รยกทัพม�ของพระย�ร�ชสุภ�วดีที่ จะยกทัพม�ปร�บปร�ม
ร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์และเวียดน�ม จึงส่งคนม�ขอร้องไม่ให้ยกทัพม�ทำ�ล�ยเวียงจันทน์
และรับอ�ส�ว่�จะสืบห� จับตัวเจ้�อนุวงศ์ และนำ�ตัวม�ส่งที่กรุงเทพมห�นครให้ได้ จ�กนั้นเจ้�น้อย
้
เมืองพวนจึงส่งคนไปสืบห�จนพบว่�เจ้�อนุวงศ์ซ่อนตัวอยู่ที่แม่นำ�ไฮ เชิงเข�ไก่ และติดต�ม
จับตัวเจ้�อนุวงศ์และครอบครัว นำ�ส่งม�ยังกรุงเทพมห�นคร สำ�หรับบุตรหล�นที่เป็นหญิงของเจ้�
อนุวงศ์ ได้ส่งตัวไปเป็นช่�งในพระบรมมห�ร�ชวัง ส่วนเจ้�อนุวงศ์พร้อมบุตรหล�นที่เป็นช�ย ก็โปรด
106
