Page 120 - saranuklom2 e-book
P. 120
สารานุกรมโคราชศึกษา ๒
Encyclopedia of Korat Study 2
๓. ทัพที่ส�ม ให้เจ้�ร�ชวงศ์ (เหง้�) ยกกองกำ�ลังเป็นทัพหน้� เดินท�งล่วงหน้�ม� ๒ วัน
ส่วนเจ้�อนุวงศ์ยกทัพม�กับพระเจ้�สุทธิส�ร (โป๋) พระโอรส ยกกองทัพเข้�ม�ตี
เมืองนครร�ชสีม� เมื่อตีได้แล้วจึงกำ�หนดให้เพี้ยะร�มพิชัยทำ�หน้�ที่ควบคุมเชลยศึกเดินท�ง
ไปยังร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์ ซึ่งมีเหตุก�รณ์ที่เกิดขึ้นนำ�ไปสู่ก�รสร้�งวีรกรรมอันยิ่งใหญ่ที่
ทุ่งสัมฤทธิ์ อันเป็นพื้นที่ตำ�บลหนึ่งในอำ�เภอพิม�ย จังหวัดนครร�ชสีม� ในปัจจุบันอยู่ห่�งจ�ก
ตัวเมืองนครร�ชสีม�ไปท�งภ�คตะวันออกเฉียงเหนือประม�ณ ๔๕ กิโลเมตร วีรกรรม ณ ทุ่ง
สัมฤทธิ์มีเหตุก�รณ์ต�มลำ�ดับ ดังนี้
ภ�พเหตุก�รณ์ที่ช�วเมืองนครร�ชสีม�ประกอบด้วย ข้�ร�ชก�ร ทห�ร พลเรือน
ทั้งหญิงช�ย ซึ่งตกเป็นเชลยของกองทัพเจ้�อนุวงศ์ ถูกกว�ดต้อนเพื่อเดินท�งไปยัง
ร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์ ทั้งนี้ในก�รทำ�สงคร�มหรือก�รสู้รบกันในสมัยก่อน ฝ่�ยชนะจะ
ต้องกว�ดต้อนผู้คนที่เป็นข้�ร�ชก�ร ทห�ร พลเรือน ข้�ท�สทั้งช�ยหญิง รวมทั้งขนเอ�
ทรัพย์สินเงินทองที่มีค่�ไปยังเมืองของฝ่�ยชนะ ซึ่งก็คือฝ่�ยล�วที่มีทห�รพร้อมอ�วุธ
ครบมือ ก�รเดินท�งกลับไปยังร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์แบ่งออกเป็น ๔ กอง (พันโทเนตร
อุตมัง, ๒๕๔๗ : ๘๒-๘๓) คือ
๑. กองที่หนึ่งนำ�โดยคุณหญิงโม ออกเดินท�งวันที่ ๑ มีน�คม ๒๓๖๙ มีทห�รล�ว
ควบคุมไป ๕๐๐ คน พร้อมด้วยเพี้ยะร�มพิชัย
๒. กองที่สองนำ�โดยพระพิทักษ์โยธ� ออกเดินท�งวันที่ ๒ มีน�คม ๒๓๖๙ มี
ทห�รล�วควบคุมไป ๑๕๐ คน
๓. กองที่ส�ม นำ�โดยพระณรงค์เดชะ ออกเดินท�งวันที่ ๓ มีน�คม ๒๓๖๙ มี
ทห�รล�วควบคุมไป ๑๕๐ คน
๔. กองที่สี่ นำ�โดยพระย�พรหมยกกระบัตร ออกเดินท�งวันที่ ๔ มีน�คม ๒๓๖๙
มีทห�รล�วควบคุมไป ๒๐๐ คน
ทุกกองอยู่ภ�ยใต้ก�รควบคุมดูแลของเพี้ยะร�มพิชัยทั้งหมด ให้ทห�รล�วควบคุม
เชลยเดินท�งมุ่งหน้�ไปท�งหนองบัวลำ�ภู เพื่อเดินท�งมุ่งหน้�ไปยังร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์
กองทัพเดินท�งออกจ�กตัวเมืองม�ท�งบ้�นหมื่นไวย และแยกเป็น ๔ กอง ดังกล่�ว มุ่งหน้�ไปยัง
ร�ชอ�ณ�จักรเวียงจันทน์ ขณะที่เดินท�งไปยังเวียงจันทน์นั้น ข้�ร�ชก�ร ทห�ร พลเรือน
ข้�ท�สช�ยหญิง ที่มีชื่อปร�กฏ ได้แก่ พระพิทักษ์โยธ� พระณรงค์เดชะ และพระย�พรหมยก
กระบัตร ซึ่งนำ�โดยคุณหญิงโม หรือโม้ ได้มีก�รส่งสัญญ�ณ ส่งข้อคว�มที่เป็นคว�มลับสุดยอด
่
ว่�ให้ประวิงเวล�ไว้จนถึงพลบคำ� โดยเสแสร้งหรือแกล้งทำ�เป็นเพล�เกวียนหักบ้�ง ต้องหยุด
103
