Page 37 - saranuklom2 e-book
P. 37
สารานุกรมโคราชศึกษา ๒
Encyclopedia of Korat Study 2
สรุป
ชุมชนบ้�นประโดกเป็นหมู่บ้�นดั้งเดิมคู่จังหวัดนครร�ชสีม�ม�แต่โบร�ณ มีแหล่ง
้
ท่องเที่ยวเชิงประวัติศ�สตร์ เช่น โบสถ์กล�งนำ�วัดหมื่นไวย ซึ่งลักษณะภูมิประเทศของชุมชน
้
ตั้งอยู่บนเนินสูงคล้�ยเก�ะนำ�ล้อมรอบโอบล้อมด้วยทุ่งน� มีร�กเหง้�เก่�แก่ตั้งแต่สมัยรัชก�ล
ที่ ๕ โดยใช้ภ�ษ�โคร�ชติดต่อสื่อส�ร เดิมมีอ�ชีพด้�นเกษตรกรรมเป็นหลัก ส่วนอ�ชีพดั้งเดิม
้
ที่สืบทอดกันม�ตั้งแต่บรรพบุรุษ คือก�รทำ�ขนมจีนนำ�ย� ซึ่งมีเอกลักษณ์โดดเด่น ก�รผลิต
แต่ละขั้นตอนมีคว�มประณีตพิถีพิถัน ทำ�ให้ขนมจีนประโดกเป็นผลิตภัณฑ์สินค้�โอท็อปที่
มีชื่อเสียงแก่จังหวัดนครร�ชสีม� (รสสุคนธ์ ขันคำ�ก�ศและคณะ, ๒๕๖๑) คว�มโดนเด่นของ
้
ขนมจีนประโดก นอกจ�กเส้นขนมจีนแล้วยังอยู่ที่นำ�ย�กะทิประโดก ซึ่งเป็นสูตรโบร�ณที่เกิดขึ้น
้
ม�พร้อมชื่อเสียงคว�มอร่อยของเส้นขนมจีน สูตรก�รทำ�นำ�ย�กะทิบ้�นประโดก ใช้วิธีก�ร
ต้มพริก และใช้เนื้อปล�ช่อน แต่ด้วยร�ค�ต้นทุนปล�ช่อนค่อนข้�งสูง จึงเปลี่ยนม�ใช้เนื้อปล�
ดุกแทน ซึ่งรสช�ติไม่ได้ต่�งจ�กเนื้อปล�ช่อนม�กนัก เป็นส�เหตุที่ทำ�ให้ใครหล�ยคนที่ม�
้
เที่ยวเมืองย่�โม ต้องกลับม�ลิ้มรสขนมจีนนำ�ย�ชุมชนประโดกทุกครั้งที่ได้ม�
ก�รสืบทอดวัฒนธรรมขนมจีนประโดกในยุคอดีตและปัจจุบันผ่�นก�รผลิต แพร่
กระจ�ย และก�รบริโภค พบว่� ในยุคอดีตช�วบ้�นประโดกทำ�ขนมจีนเองในครัวเรือน แล้ว
เกิดก�รเรียนรู้วิธีก�รทำ�ขนมจีนภ�ยในครอบครัวจ�กก�รมีส่วนร่วมลงมือปฏิบัติ โดยเพศ
หญิงที่มีอ�ชีพห�บขนมจีนข�ย เช่น แม่ ย�ย ย่� ป้� เป็นต้น เป็นผู้ที่มีบทบ�ทในก�รถ่�ยทอด
องค์คว�มรู้ให้แก่ลูกหล�นด้วยก�รช่วยหยิบจับเป็นบ�งอย่�งที่พอจะทำ�ได้ ตั้งแต่ช่วยง�นครัว
เช่น ตำ�ข้�ว จับเส้น จ่�ยตล�ด ล้�งผัก แกะหอม กระเทียม เป็นต้น ไปจนถึงเดินต�มแม่ออก
ไปห�บข�ยช่วงปิดเทอม จนส�ม�รถทำ�และห�บขนมจีนออกไปข�ยด้วยตัวเองได้ แต่ห�กมี
ก�รทำ�ขนมจีนเลี้ยงแขกหรือที่ม�ทำ�บุญที่วัดบ้�นประโดก อ�ทิ ง�นเทศน์มห�ช�ติ ง�นบุญ
กฐิน ผ้�ป่� เป็นต้น พระจะนำ�ข้�วส�รม�แจกช�วบ้�นประโดกทำ�เส้นขนมจีนม�จ�กบ้�นเพื่อ
้
นำ�ม�ทำ�บุญ เมื่อว่�งเว้นจ�กภ�รกิจก�รง�นก็ม�ร่วมลงแรงกันทำ�นำ�ย�ขนมจีนที่วัด ส่วนง�น
บุญที่จัดขึ้นที่บ้�น อ�ทิ ง�นมงคล ง�นขึ้นบ้�นใหม่ ฯลฯ ช�วบ้�น ญ�ติมิตร ก็ม�ช่วยกันทำ�
ขนมจีนที่บ้�นเจ้�ภ�พ วัฒนธรรมขนมจีนประโดกในส่วนของก�รผลิตในปัจจุบันแตกต่�งจ�ก
อดีต เมื่อเพศช�ยได้เข้�ม�มีบทบ�ทในด้�นก�รผลิตม�กกว่�แต่ก่อน โดยพัฒน�ก�รผลิตเส้น
ขนมจีนด้วยก�รนำ�เครื่องจักรเข้�ม�ช่วยทุ่นแรงและเพิ่มปริม�ณก�รผลิต เริ่มจ�กมีผู้เปิดรับ
ข่�วส�รจ�กหนังสือพิมพ์ว่�มีก�รทำ�เส้นขนมจีนด้วยเครื่องจักรจึงนำ�ม�ใช้และบอกต่อ เมื่อมี
ผู้นำ�ในก�รผลิตเส้นขนมจีนด้วยก�รนำ�เครื่องจักรม�ใช้อย่�งจริงจัง ก็เริ่มแสวงห�
20
